Il mulin

Il dutg ha cun la forza da sia aua mess en moviment in ulteriur indrez avon che sbuccar el Rein. Sil teiss rieven a Plaun-Sut stat il baghetg dil mulin. En quel ha Peder Beer mulau graun seghel, salin, dumiec e panetscha en finezia frina da far paun e cuschinar bizochels, coccas e bulzani. Nossas basattas, tattas e mummas capevan aunc da far deliciusas pettas, laventadas, tuortas e mams ual aschi buns sco ozidi en pasternaria. Da quei mulin han ils vischins aunc saviu far diever cun schar mular graun. Il davos possessur dil mulin, Giusep Beer ha vendiu la casa dil mulin ad jasters ed ei seretratgs ella Bassa, nua ch el ei staus entochen sia mort. La roda-mulin, che metteva en moviment igl entir indrez dil mulin maunca bein ussa. Denton han commembers activs dall’uniun reconstruiu e reparau en numerusas uras da lavur cumina il mulin. Aschia ch’igl ei pusseivel da metter quel en funeziun cun forza electrica. Cheutras san ils visitaders mintgamai prender investa da quel a caschun dil «Di svizzer dils mulins».

Denton era duront quels onns d’in bien svilup economic ha ei dau enqual midada che ha caschunau quitaus e fastedis als da Disla. In grev incendi ils anno 1860 ha giu devastau 2 casas habitadas da 3 cussadents, 3 clavaus cun circa 100 fiertels fein ed ina truaisch. In quart clavau ha stuiu vegnir spazzaus per ch’il hug sederasi hue. Mo era quei schabetg ha per cletg buca pudiu metter a frusta gl’entir uclaun. Igl anteriur poet e professer Guglielm Gadola ha giu publicau el fegl parochial da s. Gions 1960 ina survesta cultur-historica dils uclauns da Mustér. Pertuccont Disla scriva el alia fin da sia cronica: «Speronza exista quei amieivel uclaun da Mustér cun sia unica caplutta S. Leci aunc vinavon e buca ch’ins stoppi dir in di: Mirei, cheu steva tschels onns in flurent e bi uclaun!»