Il fallun

El plaunterren dalla resgia san ins aunc observar igl indrez dil fallun. Per memorisar quel alia glieud dozildi, ha «l’Uniun fallun e cascharia», ch ei vegnida fundada allentschatta dils onns 1990, reparau e reconstruiu quel per dar investa en quei menaschi da pli baul. La forza dall’aua metta en moviment la roda construida da lenn. Quella ei colligiada cun in ferm arver da metal che tonscha viaden el local dil fallun. Las clavellas lutiadas vid quel aulzan alterant il pistun e las pellas egl intern. Cun fraccass croda il grev pistun giu sil puschel strom-glin e fa quel loms e fins, e las pellas smaccan las borlas dil semglin per struclar ora igl ieli. Il strom-glin vegn lu elaboraus per filar. Igl ieli vegneva nezegiaus sco medischina ni surveva sco grass da cuschinar. Leutier han ins lu pli tard endrizzau ina maschina da manizzar earn e da far ligiongias. Il diever dil fallun sto haver giugau ina impurtonta rolla enteifer plirs decennis ed ha surviu leusuenter a pliras famiglias. En connex cun la cultivaziun da glin han ins pia giu construiu il fallun. Quei indrez cun sia funeziun vegn ussa demonstraus a caschun dil «Di svizzer dils mulins», il qual ha liug mintg’onn.